Bij de ouders van Pauline

Dinsdag zijn we bij de ouders van Pauline geweest. Papa Tossou wordt binnenkort 87. Hij heeft veel last van zijn knie en zijn heup. Hij vraagt me wanneer ik hem nu een auto ga opsturen, want hij kan niet goed meer stappen. Hij zegt : "Iederéén vraagt zich af waarom mijn schoonzoon uit Europa hem nog geen wagen gegeven heeft". Pauline geeft me de raad daarop te antwoorden dat het genoteerd is. ;-)

Wat is het daar bij papa en mamie veranderd : bijna alle kinderen - mijn beste herinnering aan Togo 2007 -zijn daar weg. Nadine, 'mijn “deuxième femme” (grapje !), zou bij een cousin gaan wonen zijn. Zij is de oudste dochter van Pauline’s broer Daniël. Daniël is, zoals men hier voor de duidelijkheid toevoegd : frère, même père - même mère. Dus hebben hij en Pauline dezelfde vader én moeder. Er zijn ook broers en zussen même père en soms broers en zussen même mère. De families zijn hier iets gecompliceerder dan bij ons. Wat niet belet dat Pauline zeer goed weet hoe de families in elkaar steken. Dat gaat – voor mij toch – heel ver terug in de tijd, zo van bvb. Thierry’s grootmoeder was de halfzus (même père) van Pauline’s grootmoeder. Dus hebben Thierry en Pauline dezelfde overgrootvader.
Broer Daniël woont in Manchester (UK).
Cheritta, het dochtertje van Pauline’s andere ‘echte’ broer' Désiré (Washington DC), is verhuisd naar haar moeder, ergens in Lomé.
Antiyaa zou nu bij haar oom François moeten wonen, maar die is momenteel al drie maand in Parijs. Waar is zij dan?
Mijn oogappel Deborah is ook verdwenen, met haar moeder Esié, ergens in Lomé. Deborah is het jongste meisje van Pauline’s overleden ‘grand-frère’ Jonathan. Alleen Deborah’s broertje Raabi is achtergebleven bij de oudjes, en ik ben bang dat dat te maken heeft met zijn lichte handicap. Met andere woorden : in de steek gelaten bij opa van 87 jaar.
De beide halfzussen van Papa Tossou wonen ook nog op het erf. Bella is erg verouderd, Mawumenyo is nog altijd even plezierig gek : van zodra ze Pauline in de gaten kreeg begon ze opnieuw haar danspasjes uit te voeren, net zoals 4 jaar geleden. Pauline’s afrikaanse naam is ook Mawumenyo (betekenis ongeveer : “het is goed bij god” ).
Op het erf van Pauline’s ouders lopen er roze kuikentjes rond (nee : geen roze olifanten). Papa verft de kuikens door ze onder te dompelen in water met een poeder in (kan roze, blauw of iets anders zijn) . Dat is om ze te beschermen tegen de sperwers, zegt Papa Tossou mij. Blijkbaar zijn de sperwers al even verwonderd als ik, en laten die kuikens gerust vanwege de rare kleur.

Roze kuiken

Frietjes van Igname, vis, tomaatjes en rode ajuin, en vooral : lekkere dipsaus met Gboebese (groene pepertjes)

Onze Toyota had opnieuw een probleem (vermoedelijk volgen er nog veel) : de electrisch bediende ruiten gingen plots niet meer dicht. We hebben een paar keer met open ramen de zandwegomleiding moeten nemen naar en van Lomé, in die enorme stofwolken. Goed dat we nu stromend water en een douche hebben.
Nu zijn die ramen terug in orde. Tijdens de terugrit van de garage in Lomé, kwamen we een tankwagen tegen, die water op de weg sproeide om het stof tijdelijk wat te verminderen, voor de verkopers en de omwonenden. Daardoor weten we nu ook dat de ruitenwissers compleet versleten zijn. We konden enkele minuten niets meer van de weg zien. Het was ook onmogelijk om te stoppen. Gelukkig heeft Kossi lange armen, die als het moet even als ruitenwisser kunnen inspringen.

De ervaring leert dat de omleiding tussen Lomé en hier te doen wanneer je zorgvuldig de spitsuren vermijdt. Volgens sommigen mogen de vrachtwagens overdag niet rijden tot 19 u, maar het is me niet helemaal duidelijk hoe dat in elkaar zit. Er rijden wel grote vrachtwagens overdag, maar duidelijk minder dan ‘s avonds. En in Lomé zie ik heel veel vrachtwagens geparkeerd staan langs de N1. Om 10 – 11 uur ‘s voormiddags gaat de rit naar Lomé heel vlot. Het is weliswaar enkele kilometers langer, maar het gaat. ‘s Avonds maak je best dat je vóór 17u de stad verlaten hebt. Eigenlijk een beetje zoals bij ons wanneer je naar Brussel wil met de wagen.

Woensdag was er erg veel politiecontrole in Lomé. Een volle taxi werd voor onze neus tegengehouden. De chauffeur probeerde weg te rijden, met een politieman half in en half uit de auto. Die begon dan te kloppen op de chauffeur en had blijkbaar al gauw de sleutels van de wagen te pakken. Soms veroorzaken de politiecontroles nog meer problemen in het verkeer. Bij ons wordt je meestal aan de kant gezet, maar hier zie ik af en toe controles midden op de weg. Het verkeer moet dan maar links of rechts een weg zoeken.

Pauline in gesprek met oom Niné, omtrent Basile, onze 'gardien'.

Vandaag veel bezoek gehad : de schrijnwerker en zijn hulpje, oom Niné, Dominique, de vriendin van broer Désiré, Pauline’s moeder, de man die de frigo zal herstellen. Buurman Komlan hangt hier bijna de hele dag rond. Hij zorgt voor een schrijnwerker, kleermaker, noem maar op, indien nodig. Zijn vrouw, ‘Maman’, komt af en toe eens kijken, en ‘s avonds komt ze graag luisteren naar Pauline die dan de gekste dingen over Europa vertelt : bijvoorbeeld dat ze daar iedere dag aardappelen eten ! Justin, de zoon van de buurman, heeft vandaag enkele kokosnoten geplukt van onze Cocotier.

Onze cocotier, met veel kokosnoten

Maman en Justin, bezig met de vers geplukte kokosnoten

Pauline en haar moeder Thérèse

Ik heb al een hele waslijst van materialen die ik in het vervolg naar hier moet opsturen. Zo had de schrijnwerker alleen een vierkant blok hout als hamer, en een oude schroevendraaier als beitel. Daarmee heeft hij drie deurklinken in onze binnendeuren gemonteerd. Hij heeft dan ergens een electrische boormachine kunnen lenen om onze douche te installeren, maar de boren geraken niet doorheen de faiencetegels. Te versleten. Nochtans dacht ik dat het beter zou gaan nadat ik hem er op gewezen had dat de machine in de verkeerde richting (tegenwijzerzin) draaide, maar het hielp nog niet veel. Ik ga deze namiddag proberen op de grote markt enkele goede boren te vinden. In het vervolg hou ik het in de gaten wanneer er nog eens goedkoop materieel in de Aldi of de Lidl te koop is, dat is hiet zéér welkom.